Pompowtryskiwacze stosowano w silnikach wysokoprężnych, produkowanych od 1998 roku. Technologia opracowana przez koncern Volkswagena pozwalała osiągnąć niezwykle wysokie ciśnienie wtrysku, nawet 2400 barów. Gwarantując bezpośredni wtrysk paliwa powoduje, że jednostki wysokoprężne dorównują kulturą pracy silnikom benzynowym i przysparzają kierowcom mniej problemów. Ma to również wpływ na niskie spalanie jednostek wysokoprężnych oraz możliwość osiągnięcia wysokiej mocy. Dzięki pompo wtryskom rozwiązano również problem z niską wydajnością układów zasilania paliwem i z nierównomierną pracą silnika. Warto podkreślić, że silniki z bezpośrednim wtryskiem paliwa, pojawiły się już na początku lat osiemdziesiątych XX wieku.
Budowa pompowtryskiwacza
Pojedynczy pompowtryskiwacz składa się z cylindra w którym tłok ( iglica) porusza się ruchem posuwisto-zwrotnym. Z kolei w samym cylindrze przy stożku iglicy znajduje się komora pompowtryskiwacza. Wzdłuż cylindra umieszczony jest układ przewodów ( kanalików), które doprowadzają wstępnie sprężone paliwo. Wtryskiem steruje elektrozawór, który poprzez pompę wysokiego ciśnienia, kieruje paliwo do wtryskiwaczy.
Typy pompowtrysków
Wtrysk paliwa może być realizowany za pomocą zaworu elektromagnetycznego lub piezoelektrycznego. Oba wtryski różnią się przede wszystkim szybkością działania ( wtrysku paliwa do silnika) . Pompowtryskiwacze piezoelektryczne są blisko cztery razy szybsze w działaniu od elektromagnetycznych. Nie cieszą się jednak zbyt dużą popularnością. Główny powód stanowi ich podatność na usterki, spowodowana najczęściej zwarciami w układzie sterującym . W wyniku tych awarii dochodziło do nagłego wyłączenia się silnika sygnalizowanego włączeniem się kontrolki.
Zasada działania
Zasada działania pojedynczego pompowtryskiwacza nie jest specjalnie skomplikowana. W skrócie polega ona na przeniesieniu napędu z wałka rozrządu na pompowtryskiwacz. Poprzez rolki dźwigni wtryskiwaczy. W efekcie tego działania pompa wytwarza wysokie ciśnienie wtrysku a wtryskiwacz wykonuje dwie funkcje. Dzieli go na tzw. wtrysk wstępny i zasadniczy. Najważniejszą funkcję pełni tutaj elektrozawór. Steruje on bowiem zarówno czasem rozpoczęcia określonego etapu wtrysku paliwa jak i długością jego trwania, określająca dawkę paliwa. Następnie paliwo przez tzw. kanał doprowadzający umieszczony w głowicy silnika dostarczany jest równomiernie do wszystkich pompowtryskiwaczy. Równomierna dystrybucja paliwa gwarantuje zachowanie niezmiennych warunków pracy wszystkich cylindrów jednostki napędowej.
Co wpływa na zużycie pompowtryskiwacza
Pompowtryskiwacze wrażliwe są przede wszystkim na jakość tankowanego oleju napędowego. Zabójcze są dla niego wszelkie zanieczyszczenia. Dlatego tankowanie paliwa na podrzędnych stacjach albo pozyskiwanie go z nielegalnych źródeł powoduje szybsze ich zużycie. Na szybsze zużywanie się pompowtryskiwacza wpływ ma również częsta i długotrwała jazda na rezerwie. Wówczas dochodzi skraplania się w baku wody a woda doprowadza do zatarcia się pompo wtrysków. Nie bez znaczenia jest tu również regularne serwisowanie naszego samochodu. Terminowa wymiana filtra paliwa, wymiana oleju silnikowego, filtra oleju.
Częsta jazda na trasach poza miastem przy równoczesnym nie przekraczaniu 110 km/h oraz spokojna eksploatacja samochodu przedłuży żywotność naszych pompowtryskiwaczy. Wielu specjalistów zaleca również poddanie pompowtryskiwaczy przynajmniej raz na 100 tysięcy kilometrów profesjonalnemu czyszczeniu w odpowiednio wyposażonym warsztacie.
Objawy awarii
Jak podkreślają fachowcy pompowtryskiwacze ( szczególnie elektromagnetyczne) są stosunkowo trwałym elementem układu zasilania silników wysokoprężnych. Słabą stroną pompowtryskiwaczy są ich końcówki. Podczas eksploatacji obniża się znacząco ciśnienie otwarcia, dochodzi też do rozkalibrowania otworów wylotowych.
Inne uszkodzenia, na które narażone są pompowtryskiwacze to: utrata szczelności z sekcji tłoczącej, awaria zaworu elektromagnetycznego, zabrudzenia filtra czy pęknięcie sprężyny.
Awaria pompowtryskiwaczy objawia się problemami z uruchomieniem silnika oraz z kłopotami uzyskania wyższych obrotów. Do tego dochodzi nierówna praca silnika oraz co charakterystyczne kopcenie na czarno ( nie tylko na zimnym silniku). Silnik może też głośniej pracować i zużywać więcej oleju. Najczęstszymi przyczynami awarii jest gromadzenie się zanieczyszczeń w pompowtryskiwaczach. Powodują one zatarcie pracującego mechanizmu oraz zapchanie końcówki wtrysku.
Naprawa pompowtryskiwaczy
Ceny nowych, fabrycznych elementów są bardzo wysokie. Osiągają nawet 2 tysiące złotych za sztukę. Dlatego bardziej opłacalna jest ich naprawa, która jest o wiele tańsza. Ceny zaczynają się tu od 300-500 złotych plus koszt części użytych do naprawy.
Wyjątkowo niebezpieczne jest kupowanie pompo wtrysków z demontażu. Trudno przewidzieć czy taki element nie zepsuje się po tygodniu użytkowania.
Im szybciej wykryjemy objawy awarii tym większa szansa, że uda nam się naprawić nasz pompo wtrysk. Regeneracji pompowtryskiwaczy podjąć powinny się tylko specjalistyczne warsztaty posiadające odpowiedni do tego osprzęt. Proces regeneracji zależny jest od typu wtrysku oraz stopnia jego uszkodzenia. Typowa regeneracja obejmuje demontaż, dokładną diagnostykę podzespołów, czyszczenie termiczne i chemiczne, testowanie oraz regulację, wymianę uszkodzonych części na nowe i na sam koniec testowanie podzespołów. Ważne jest aby części były oryginalne, wyprodukowane przez producenta pompowtryskiwaczy. Regeneracja ma podobny procent skuteczności co wymiana ich na nowe.
Koszty naprawy
Nowy, fabryczny pompowtryskiwacz jest stosunkowo drogi. W zależności od zaawansowania konstrukcji i kanału dostępu, właściciel samochodu może zapłacić od tysiąca do grubo ponad dwóch tysięcy złotych; oczywiście za sztukę. Do tej kwoty doliczyć należy też koszt montażu. Inaczej sprawa ma się z regeneracją zepsutego pompowtryskiwacza. Chemiczne czyszczenie pojedynczego elementu to wydatek 100-150 złotych. Jeśli zaś w grę wchodzi rozebranie mechanizmu i wymiana części trzeba się liczyć z kwotą rzędu od 350 do 800 złotych. Ostateczna cena usługi zależy głównie od zakresu prac, zaawansowania konstrukcji i renomy danego zakładu mechanicznego.
